شهاب الدوله مسعود غزنوی
مسعود غزنوی، شهابالدوله، (د432ق / ؟ م) از پادشاهان سلسله، سلطان غزنوی (421 – 432ق / ؟ ).
مسعود پسر ارشد سلطان محمود بو که به دلیل تواناییهای نظامی و لیاقت به ولیعهدی پدرش رسید و حكومت هرات را به دست آورد، اما بدبینی سلطانمحمود به او موجب بر كناریش از ولیعهدی به نفع برادرش محمد شد[۱].
سلطان محمود تداوم فتوحات در غرب را به مسعود واگذار كرد (420ق)[۲]. با فوت سلطان محمود مسعود به ادعای سلطنت با طرفداران خود (پسریان) در مقابل محمد و طرفدارانش (پدریان) قرار گرفت [۳]كه طرفداران محمد شكست خوردند و كسانی مانند حسنک وزیر به جرم قرمطی بودن اعدام شدند[۴].
لشگركشی به هند[۵]، درگیری با آلبویه و لشگركشی بینتیجه به طبرستان[۶]، از اقدامات نظامی وی بودند. حكومت او را از شرق تركمانان غز تهدید كردند و سرانجان در دندانقان میان مرو و سرخس از آنان شكست خورد (431ق / ؟ م) و در حركت به هند سپاهیان شورشی، او را به زندان انداختند[۷]، محمد آزاد شده به سلطانی رسید و مسعود در 432ق به قتل رسید[۸].
نیز نگاه کنید به
مآخذ
- ↑ باسورث، كلیفورد ادموند. تاریخ غزنویان. ترجمه حسن انوشه، تهران: 1357، امیركبیر، ص234-233.
- ↑ بیهقی، خواجه ابوالفضل محمد بن حسین. تاریخ بیهق. چاپ دكتر غنی و دكتر فیاض، تهران: 1324، چاپخانه بانك ملی ایران، ص14-13.
- ↑ ابنخلدون. تاریخ ابنخلدون. ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران: 1366، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ص542.
- ↑ منهاجالاسراج. طبقات ناصری. چاپ عبدالحی حبیبی، تهران: 1363، انتشارات دنیای كتاب، ج1، ص232-231.
- ↑ گردیزی، ابوسعید عبدالحی بن ضحاك، تاریخ گردیزی. چاپ عبدالحی حبیبی، تهران: 1363، انتشارات دنیای كتاب، ص424،425.
- ↑ باسورث، كلیفورد ادموند. «دوره اول غزنویان» تاریخ ایران ما. ترجمه حسن انوشه، تهران: 1363، انتشارات امیركبیر، ج4، ص164.
- ↑ خواندمیر، غیاثالدین، حبیبالسیر. تهران: 1343، انتشارات خیام، ج2،ص392.
- ↑ پرویز، عباس. تاریخ دیالمه و غزنویان. تهران: 1336، مؤسسه مطبوعاتی علیاكبر علمی،ص342-340.
منبع اصلی
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مرکز مطالعات راهبردی روابط فرهنگی (1398). دانشنامه ایران. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین المللی الهدی،
نویسنده مقاله
سیدحسن شجاعی دیو کلائی