نبرد نهاوند
نبرد نهاوند، یا فتح دماوند، آخرین جنگ میان اعراب مسلمان و ایرانیان (21ق/642م)[۱] در زمان عمر خلیفه دوم و یزدگرد سوم ساسانی در نزدیكی نهاوند. در مأموریت فتحسواد (غرب ایران)، عمر به جای سعد بن ابیوقاص، عمار بن یاسر را به فرماندهی سپاهیان اعراب و یزدگرد سوم نیز، فیروزان (مردانشاه= ذوالحاجب= ابرومند) [۲]را به فرماندهی سپاه ایرانیان منصوب كردند. به دنبال آگاهی دادن عمار از قدرتگیری ایرانیان، نعمان بن مقرن با سی هزار نفر از سوی عمر مأمور جنگ با ایرانیان شد[۳]. ایرانیان در وایخورد و اعراب در اسپیذهان لشكرگاه زدند. نعمان حلیه عقبنشینی در پیش گرفت و با سر دادن خبر فوت عمر، [۴] ایرانیان را از سنگرهایشان بیرون كشید و در بازگشت به سپاه آنان تافت[۵]. نعمان كشته شد، حذیفه بن یمان به جای او فرماندهی را بر عهده گرفت. اما ایرانیان شكست خورده تارومار شدند. اهمیت این جنگ چنان بود كه عمر خود میخواست شركت كند اما حضرت علی بن ابیطالب(ع) مانع شد. این فتح دیگر شهرهای ایران دوره ساسانی را در معرض حمله و فتح اعراب قرار داد و از همین رو اعراب آن را فتحالفتوح خواندند[۶].
نیز نگاه کنید به
مآخذ
- ↑ زرینكوب، روزبه. تاریخ سیاسی ساسانیان. تهران: 1379، سمت، ص107.
- ↑ بلاذری، احمد بن یحیی. فتوحالبدان. ترجمه آذرتاش آذرنوش، تهران: 1346، بنیاد فرهنگ ایران، ص116.
- ↑ دینوری، ابوحنیفه. الاخبارالطوال. الشریف الرضوی، 1415، ص135.
- ↑ زرینكوب، عبدالحسین. تاریخ ایران بعد از اسلام. تهران: 1371، امیركبیر، ص335.
- ↑ پیرنیا، حسن. ایران باستانی. تهران: 1370، دنیای كتاب، ص365.
- ↑ كریستنسن، آرتور. ایران در زمان ساسانیان. ترجمه رشید یاسمی، تهران: 1375، دنیای كتاب، ص657.
منبع اصلی
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مرکز مطالعات راهبردی روابط فرهنگی (1398). دانشنامه ایران. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین المللی الهدی،
نویسنده مقاله
کورش صالحی