عطاملک جوینی
عطاملک جوینی، (د. 681 ق / 1282 م)، مورخ و صاحب منصب ایرانی دوره ایلخانان مغول.
علاءالدین ابو مظفر عطاملک پسر بهاءالدین جوینی از خاندانهای کهن ایرانی که ابتدای حمله مغول به همراه برادرش، شمسالدین محمد به خدمت آنها در آمد و در 650 تا 651ق به مغولستان رفت و پس از فتح بغداد به مدت 24 سال حکومت آن دیار را طی دوره هلاکو، آباقا و تکودار عهدهدار بود[۱] (657-681ق) تا اینکه در روزگار ارغون به سعایت رقبا گرفتار و خاندان وی مغضوب و شمسالدین محمد وزیر کشته و عطاملک نیز معزول و اموالش نیز غارت شد و سرانجام در 681ق درگذشت[۲].
تاریخ جهانگشای جوینی* نخستین اثر فارسی است که به طور مستقل به تاریخ مغولان پرداخته و به خوارزمشاهیان و اسماعیلیان بهویژه فتح قلاع الموت نیز اشاره کرده است[۳][۴]. رسالهای با نام تسلیه الاخوان در فتح بغداد نیز به او منسوب است که گویا بوسیله مورخان بعدی و احتمالاً خواجه نصیرالدین طوسی نوشته شده است[۵].
نیز نگاه کنید به
مآخذ
- ↑ نوایی، عبدالحسین. متون تاریخی به زبان فارسی. تهران: سمت، 1376، ص 77.
- ↑ براون، ادوارد. تاریخ ادبی ایران، از سعدی تا جامی. ترجمه علیاصغر حکمت، تهران: ابنسینا، 1351، ص 90-91.
- ↑ جوینی، عطاملک. تاریخ جهانگشای جوینی. به اهتمام محمد قزوینی. لیدن: اوقاف گیب، ج 1، 1329، ص فهرست.
- ↑ بویل، ج. آ. «تاریخنگاری عهد مغول»، تاریخنگاری در ایران (مجموعه مقالات). ترجمه یعقوب آژند، تهران: نشر گستره، 1360، ص 65.
- ↑ شعار، جعفر. «تاریخ جهانگشای جوینی»، یکی قطره باران، جشننامه دکتر عباس زریاب خویی. به کوشش احمد تفضلی، تهران: 1370، ص 300-301.
منبع اصلی
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مرکز مطالعات راهبردی روابط فرهنگی (1398). دانشنامه ایران. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین المللی الهدی،
نویسنده مقاله
غلامرضا زعیمی