فضل الله زاهدی
زاهدی، فضلالله، (؟ ق / ؟م ـ 1343ش). از رجال سیاسی ـ نظامی دوره پهلوی و فرمانده کودتای ضد دولت ملی مصدق* در 1332ش. زاهدی در همدان به دنیا آمد، تحصیلات متوسطه را در آن شهر به پایان برد[۱] و با دختر موتمنالملک ازدواج کرد[۲]. وی در جوانی وارد دسته سواره نظام شد و در سرکوبی شورش اسمعیل آقا سمینقو، ماژور لاهوتی، شیخ خزغل، خلع سلاح عشایر ترکمن صحرا و گروههای مسلح شمال شرکت داشت[۳].
به رغم سوابق درخشان، توسط رضا شاه خلع و پس از مدتی به ریاست باشگاه افسران درآمد، اما به علت حمایت از آلمان، توسط انگلیس به فلسطین تبعید و توسط پسرش اردشیر با آمریکا ارتباط یافت[۴]. وی که ابتدا از دولت ملی دکتر مصدق* حمایت کرده بود، در صف مخالفان او قرار گرفت[۵] و با حمایت آمریکا و انگلیس به عنوان فرمانده نیروهای کودتا در 28 مرداد 1332 دولت ملی را کنار زد و خود به نخست وزیری رسید[۶][۷]. اما بعد از سلب حمایت آمریکا از او از کار بر کنار شد و به ژنو رفت. از 1340 تا زمان مرگش به عنوان سفیر کبیرشاه و نماینده دائم ایران، در دفتر اروپایی سازمان ملل در ژنو اقامت داشت[۸].
نیز نگاه کنید به
مآخذ
- ↑ طلوعی، محمود. بازیگران عصر پهلوی. ج1، تهران: نشر علم، 1373، ص409.
- ↑ انور خامهای. سالهای پرآشوب. تهران: فروزان، 1381، ص345.
- ↑ غنی، سیروس. ایران برآمدن رضاخان بر افتادن قاجار. ترجمه حسن کامشاد، تهران: نیلوفر، 1378، ص367.
- ↑ آبراهامیان، یرواند. ایران بین دو انقلاب. ترجمه کاظم فیروزمند و دیگران. تهران: مرکز، 1381، ص485- 475.
- ↑ گازیوروسکی، مارک. ج. سیاست خارجی آمریکا و شاه. ترجمه جمشید زنگنه، تهران: خدمات فرهنگی رسا، 1373، ص.
- ↑ امینی، علیرضا. تحولات سیاسی اجتماعی ایران در دوران پهلوی. تهران: صدای معاصر، 1381، ص45- 244.
- ↑ نجاتی، غلامرضا. تاریخ 25 ساله ایران. ج1، تهران: رسا، 1371، ص502.
- ↑ [زنان دربار به روایت اسناد ساواک]. تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1381، ص28- 27.
منبع اصلی
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مرکز مطالعات راهبردی روابط فرهنگی (1398). دانشنامه ایران. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین المللی الهدی،
نویسنده مقاله
مریم غلامعلی زاده