نهضت آزادی ایران

نهضت آزادی ایران، حزبی با گرایش ملی و مذهبی تأسیس 27 اردیبهشت1340ش.

این نهضت زائیده اندیشه سه مبارز به نام سید محمود طالقانی، مهندس مهدی بازرگان و دكتر یدالله سحابی در زمان اعلام فضای نسبتاً باز سیاسی در سال‌های 1339 تا 1340ش بود^[۱]. ایدئولوژی نهضت «حفظ اصالت نهضت ملی در چارچوب وحدت با جنبش نوین اسلامی» است^[۲]. مطابق مرامنامه حزب اعضای آن خود را وفادار به دكتر محمد مصدق، مسلمان و ایرانی می‌دانستند. این گروه در سازماندهی نهضت مقاومت ملی پس از كودتای 28 مرداد 1322ش مؤثر بودند.

در سال‌های چهل به دنبال مخالفت با انقلاب سفید شاه و موضع‌گیری در مقابل سركوب قیام15 خرداد 1342ش دستگیر و به زندان محكوم شدند. اما برخی اعضای آن در اروپا و آمریكا به فعالیت خود علیه رژیم پهلوی ادامه دادند. سازمان مجاهدین خلق پیش از انقلاب و گروه ایران فردا پس از انقلاب اسلامی از بدنه نهضت آزادی جدا شدند^[۳]. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، برخی از اعضای نهضت در دولت موقت مهندس بازرگان عهده‌دار امور اجرایی و كشوری شدند و با كناره‌گیری این دولت و موضع‌گیری در مقابل برخی اصول قانون اساسی و جنگ تحمیلی عراق برخی از آنان زندانی شدند اما فعالیت سیاسی- اجتماعی این نهضت به دبیركلی دكتر ابراهیم یزدی همچنان ادامه یافت.

نیز نگاه کنید به

مآخذ

↑ نجاتی، غلامرضا. تاریخ سیاسی بیست و پنج ساله ایران. تهران: 1371، رسا، ج1، ص163.
↑ اسناد نهضت آزادی، جریان محاكمه سران و فعالین. تهران: 1363، سازمان انتشارات نهضت آزادی، ج3، ص8-7.
↑ بازرگان، مهدی. شصت سال خدمت. تهران: رسا، ج2، ص139-137.

منبع اصلی

سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مرکز مطالعات راهبردی روابط فرهنگی (1398). دانشنامه ایران. تهران: موسسه فرهنگی هنری و انتشارات بین المللی الهدی،

نویسنده مقاله

غلامرضا زعیمی

[1] نجاتی، غلامرضا. تاریخ سیاسی بیست و پنج ساله ایران. تهران: 1371، رسا، ج1، ص163.

[2] اسناد نهضت آزادی، جریان محاكمه سران و فعالین. تهران: 1363، سازمان انتشارات نهضت آزادی، ج3، ص8-7.

[3] بازرگان، مهدی. شصت سال خدمت. تهران: رسا، ج2، ص139-137.

[۱]

[۲]

[۳]